Drs. Jochem Wolthuis

Duitsland schept op

Nederland op de (menu) kaart in Duitsland: over eetcultuur, afzetmarkten, productie en export.
Nu bestellen
Wat ligt er op het bord in Duitsland? En hoe komt het daar terecht? In Nederland vinden we soms dat de Duitse mentaliteit ietwat ‘opschepperig’ is. Die dubbele betekenis is nu net de kern van dit boek. Want juist deze interculturele verschillen verklaren wat er op het bord ligt in Duitsland.
Met dit boek in handen kun je je beter en verder verdiepen in de Duitse foodmarkt. Grijp alle onbenutte kansen en beland met jouw foodproduct op het Duitse bord.

Ontvang individueel advies voor uw bedrijf

Exploreer opties
Deel 1

Duitse consument

In het eerste deel van dit boek wordt inzichtelijk gemaakt wat de Duitse consument op zijn bord schept. Wat zijn de eetgewoontes? Waar komen die vandaan? Wat zijn toekomstige trends? De Duitse eetcultuur wordt vaak ten onrechte eenzijdig geassocieerd met worst en bier. Currywurst of niet: Duitsland heeft geen nationale haute cuisine, en zelfs geen nationaal gerecht. De ‘Deutsche Küche’ is in feite een overkoepelend begrip voor verschillende regionale kookstijlen, specialiteiten en smaken.

Factor 5, onthoud dat getal. Het aantal inwoners van Duitsland is vijf keer zo groot als het aantal inwoners van Nederland: Duitsland heeft meer dan 84 miljoen inwoners. Om de marktverhoudingen tussen beide landen te kunnen vergelijken is de factor 5 daarom een goede richtlijn om marktpotentieel uit te rekenen.

Voedselkeuzes en -criteria anno nu: ‘Deutschland wie es is(s)t’

Een blik op het Duitse bord vanuit Nederlands-Duits cultureel perspectief

Deel 2

Duitse afzetmarkt

In het tweede deel van dit boek komt de Duitse afzetmarkt aan bod. Wat zijn belangrijke afzetkanalen, zoals retail en foodservice, en hoe onderhandel en verkoop je foodproducten op de Duitse markt?

Als je in Duitsland levensmiddelen wilt verkopen, ben je meestal aangewezen op de Duitse supermarktketens. Daarnaast kun je levensmiddelen verkopen via de foodservicekanalen. En ook in Duitsland groeit de e-commerce. Nieuwe spelers zoals Picnic en Knuspr winnen marktaandeel. Natuurlijk is de Duitse levensmiddelenindustrie ook een belangrijke afnemer van grondstoffen, halffabricaten en technologie uit Nederland.

De Duitse afzetmarkt

Top 10 checklist export naar Duitsland
Alle 0 links openen
Deel 3

Duitse productie

In het derde deel behandelen we de productie van levensmiddelen in Duitsland. De levensmiddelenindustrie behoort tot een van de sterkste sectoren in Duitsland. Aan bod komen de Duitse industrie, net als ontwikkelingen in de primaire productie in Duitsland, zoals de teelt, biologische landbouw en ook trends rondom eiwittransitie en gepersonaliseerde voeding. Van het veld tot het bord: de voedselketen omvat alle stappen, van de primaire productie tot de consument.

Terwijl de landbouw de plantaardige en dierlijke grondstoffen produceert, wordt ongeveer 85 procent daarvan door de levensmiddelenhandel en -industrie verwerkt tot een gevarieerd aanbod van kant-en-klare levensmiddelen.

Eiwittransitie in Duitsland

Studie naar de Duitse markt voor vleesvervangers
gfieurope.org/state-of-the-industry-germany-2023
Analyse door Landbouwraad in Duitsland over Duitse markt vleesvervangers
agroberichtenbuitenland.nl/landeninformatie/duitsland/achtergrond/eiwittransitie_sp
Meer over EU-project vleesvervangers
smartproteinproject.eu
Duitse overheidstrategie voor teelt proteinrijke gewassen
bmel.de/DE/themen/landwirtschaft/pflanzenbau/ackerbau/eiweisspflanzenstrategie.html
Studie naar eetpatroon jongeren en vleesvervangers
uni-goettingen.de/de/document/download/ecc93c87045b061c7e7f61ff5f5f206f.pdf/Jugendreport%20zur%20Zukunft%20nachhaltiger%20Erna%CC%88hrung.pdf
Alle 0 links openen

Gepersonaliseerde voeding: wensen van de consument?

Studie naar trends gepersonaliseerde voeding in Duitsland
https://www.dlg.org/en/myfood
Alle 0 links openen
Deel 4

Support bij Export

Het vierde en laatste deel staat in het teken van aspecten rondom het zakendoen tussen Nederland en Duitsland, met tips voor onderhandelen en marketing. Cultuur- en taalverschillen blijken de grootste belemmering te zijn bij het exporteren. Kennis van de Duitse taal en cultuur levert een duidelijk concurrentievoordeel op!

Waarom is het interessant om te exporteren? Er zijn 6 redenen, o.a. vergroot je daarmee de afzetmarkt en spreid je risico’s. Natuurlijk kost het ook extra tijd en energie. Daarbij is veel hulp mogelijk. Wij noemen instanties, bronnen en instrumenten die er zijn om Nederlandse bedrijven te ondersteunen.

Export naar Duitsland in het algemeen en agribusiness in het bijzonder

In deze editie van de Internationaliseringsmonitor staat de economische relatie tussen Duitsland en Nederland centraal. In de hierna volgende vijf hoofdstukken komt niet alleen de handelsrelatie, maar ook het karakter van bestaande en startende exporteurs naar Duitsland, de exportverdiensten en de werkgelegenheid door de directe en indirecte export, de bilaterale directe investeringen, de Duitse multinationals in Nederland, de oprichting van Duitse bedrijven in Nederland en de mobiliteit van mensen tussen Nederland en Duitsland uitgebreid aan bod.
longreads.cbs.nl/im2020-1/internationalisering-en-duitsland-een-introductie
In deze Internationaliseringsmonitor wordt beoogd de hele keten van de Nederlandse agribusiness in beeld te brengen en het belang van het buitenland voor deze sector te schetsen. Startend bij de land- en tuinbouw, visserij, vervolgens de drank- en voedingsmiddelenindustrie, agro-industrie en toeleveranciers op het gebied van agrarische dienstverlening, naar groot- en detailhandel in voedings- en genotmiddelen en eindigend bij de (buitenlandse of Nederlandse) consument.
cbs.nl/nl-nl/publicatie/2016/23/internationaliseringsmonitor-2016-tweede-kwartaal
In deze editie van de Internationaliseringsmonitor staat onze belangrijkste handelspartner, Duitsland, centraal. Met ruim 81 miljoen inwoners, een opper_x0002_vlakte bijna 9 keer zo groot als Nederland, en een bbp per hoofd van de bevolking van ruim 37 duizend euro per jaar.
pbl.nl/sites/default/files/downloads/pbl-2016-internationaliseringsmonitor-2016-III-Duitsland-2539.pdf
Alle 0 links openen

Marktanalyse van Duitsland

Speciale aandacht voor Duitslandnieuws; Dit online-portal Duitslandnieuws levert vanuit Duitsland diverse nieuwsdiensten gericht op Nederlandstaligen met interesse voor Duitsland. Duitslandnieuws is een idee van Derk Marseille en Bertus Bouwman uit Berlijn.
duitslandnieuws.nl
Studie over perceptie Duitse consument over landbouw en levensmiddelen
rabobank.de/ueber-uns/nachrichten-und-pressemitteilungen/food-navigator
Alle 0 links openen
Lees het volledige boek:
Nu bestellen

Verdiep uw vakkennis

Maak een account aan en krijg toegang tot nog meer nuttige informatie.
Nu registreren
Je hebt al een account? Log in

Over de auteur

Drs. Jochem Wolthuis

Als Agrofoodmakelaar namens OostNL/GO4EXPORT bouwt Jochem Wolthuis bühnes voor Nederlandse foodinnovatie in Duitsland. Het motto daarbij: samen groeien op de Duitse markt. Van elkaar leren en samen sterker optreden. Het leggen en onderhouden van contacten blijft belangrijk voor een goede handelsrelatie. Duitsland en Nederland kunnen door slim samen te werken de eiwittransitie versnellen, Smart Farming integreren en de levensmiddelenindustrie klimaatneutraler maken. Wolthuis fungeert daarbij graag als kennisloket voor Nederlandse ondernemers die belangstelling voor Duitsland hebben. Als Agrofoodmakelaar brengt hij het Nederlandse bedrijfsleven en de Duitse afzetmarkt dichter bij elkaar. Dat doet hij door te zorgen voor een betere informatievoorziening voor de mkb-bedrijven, ontsluiting van netwerken en verbinding met brancheorganisaties en kennisinstellingen.

Minstens zo belangrijk is echter zijn rol in het contact met Duitse gesprekspartners, zoals retailers, brancheorganisaties en ministeries om als Duitssprekend aanspreekpunt de samenwerking met Nederland te initiëren en te ontwikkelen. Graag laat de Agrofoodmakelaar Duitsers kennis maken met de kwaliteit van Nederlandse producten. Aan beide zijden van de grens geldt namelijk nog steeds dat het potentieel nog niet door iedereen benut wordt. De ervaringen uit de afgelopen jaren hebben geleerd dat het lukt om daar een goede rol in te spelen. Via de samenwerking binnen Trade & Innovate NL, een landelijk netwerk van publieke organisaties die Nederlandse ondernemers verbindt, vervult hij bovendien een scharnierfunctie tussen Oost-Nederland/Duitsland en de rest van Nederland. Dat bij elkaar geeft energie om ook de komende jaren Nederland en Duitsland verder met elkaar te verbinden, zodat beide landen daar samen sterker van worden.

Thema’s
Als Agrofoodmakelaar streeft hij onder andere naar het stimuleren van het Oost-Nederlandse mkb om handel en samenwerking te realiseren in Duitsland.

De focus ligt daarbij op de volgende onderwerpen:

  • Eiwittransitie: ontwikkelen en aanbieden van producten uit nieuwe eiwitbronnen
  • Gezonde voeding: onder andere personalised food, specifieke doelgroepen, meer duurzaamheid
  • Food Tech: technologie die efficiënter, effectiever, duurzamer en anders produceren mogelijk maakt
  • Circulaire landbouw: innovaties in de circulaire economie

Persoonlijke achtergrond
Wolthuis’ werkzaamheden als Agrofoodmakelaar sluiten naadloos aan bij de internationale initiatieven die hij als internationaal directeur van het GroentenFruit Bureau en als directeur van het Nederlands-Duits adviesbureau Duitsland Desk Agri, Food & Flowers in de afgelopen 25 jaar in de agri- en food sector heeft ontwikkeld. Sinds 25 jaar bericht hij in Duitse foodmedia over Nederland. Jochem Wolthuis leidde in opdracht van de ministeries van Landbouw en Economische Zaken tientallen officiële agrarische en foodhandelsmissies van en naar Duitsland met Duitse retailers en media. Daarnaast geeft hij workshops en presentaties en adviseert bedrijven en instanties. Hij beschikt over een uitstekend netwerk op de Duitse afzetmarkt met zowel importeurs als retailers. Met een Duitse moeder Christel en Nederlandse vader Hans is Jochem tweetalig in Nederland opgegroeid. Hij is afgestudeerd aan de Universiteit Leiden bij de opleiding studie Duitse Taal en Cultuur. Daarvoor studeerde hij levensmiddelentechnologie in Wageningen. Jochem Wolthuis is 54 jaar (1969) en woont in Rheden (Provincie Gelderland) met zijn vrouw Danielle en hun vier kinderen Dej, Dani, Anna en Tom.

Advies voor uw bedrijf